Ray Manzarek, door ons in februari nog verkozen tot een van de allerbeste rocktoetsenisten, was mede verantwoordelijk voor het unieke en wereldberoemde geluid van The Doors. De man achter de onsterfelijke orgelklanken in klassiekers als Light My Fire is gisteren op 74-jarige leeftijd overleden.

Manzarek, van Poolse afkomst, richt in 1965 The Doors op, samen met gitarist Robby Krieger, drummer John Densmore en natuurlijk zanger Jim Morrison. Laatstgenoemde is een medestudent van Manzarek aan de filmacademie van Los Angeles. De ontmoeting met Morrison is beroemd: de twee komen elkaar toevallig tegen op een strand in Californiё, waarop de toekomstige ‘Lizard King’ aan Manzarek een vroege versie van de latere Doors-klassieker Moonlight Drive laat horen.

De band bouwt snel na de formatie een behoorlijke live reputatie op en krijgt uiteindelijk een platencontract bij Elektra. Het titelloze debuutalbum uit 1967 geldt als een van de belangrijkste en beste platen uit de popgeschiedenis. De lp bevat historische composities als Light My Fire, Break On Through en The End, allen gedomineerd door de poëtische teksten en magische stem van Morrison, en het kenmerkende, door jazz en klassiek beïnvloedde orgelwerk van Manzarek. Tijdens de optredens van The Doors schittert de toetsenist in lange, wervelende solo’s en hij levert bij gebrek aan een vaste bassist ook de bastonen. In sommige gevallen neemt Manzarek zelfs de leadzang voor zijn rekening (zoals bij het enige optreden in Nederland in 1968).

In de turbulente jaren tot Morrisons overlijden in 1971 drukt Manzarek zijn stempel op fameuze Doors-songs als When The Music’s Over, Touch Me en Riders On The Storm. Na de dood van de leadzanger blijven Densmore, Manzarek en Krieger actief als The Doors. Zo nemen de toetsenist en gitarist de zang voor hun rekening op de niet bijster succesvolle lp’s Other Voices (1971) en Full Circle (1972). Manzarek start ook een solocarrière met het album The Golden Scarab (1973), inclusief gastbijdragen van beroemdheden als Patti Smith en Joe Walsh. In 1975 richt hij de kort bestaande band Nite City op.

In 1991 wordt The Doors ontdekt door een hele nieuwe generatie muziekliefhebbers, dankzij de gelijknamige speelfilm van Oliver Stone (met Val Kilmer als Morrison en Kyle MacLachlan als Manzarek). Achteraf uit de toetsenist flinke kritiek op het volgens hem onjuiste beeld dat Stone van Morrison schetst in zijn succesvolle film: “De film portretteert Jim als een gewelddadige, dronken idioot. Toen ik de bioscoop uitkwam, dacht ik: ‘Tjonge, wie is die eikel?’”

Manzarek staat later in zijn carrière zelf ook achter de camera, als hij de erotisch getinte speelfilm Love Her Madly (2000) regisseert. Ook schrijft hij zijn herinneringen aan zijn oude band op in Light My Fire: My Life With The Doors (1998) en brengt hij een tweetal romans uit. De herinnering aan The Doors wordt levend gehouden door Manzarek en Krieger, die in eerste instantie als The Doors Of The 21st Century toeren met The Cult-zanger Ian Astbury. Omdat ex-collega Densmore niet wil dat de oude bandnaam nog gebruikt wordt, gaan Manzarek en Krieger verder als Riders On The Storm en later Ray Manzarek And Robby Krieger Of The Doors.

Ondertussen blijft Manzarek met veel plezier terugdenken aan zijn tijd met Morrison. Zo zegt hij in een interview met The London Times: “Wat een geweldig gezelschap was hij als je met hem naar de pub ging om een paar biertjes te drinken. Morrison was perfect. Hij bleef me de afgelopen veertig jaar achtervolgen en ik mis hem nog steeds.”

Op maandag 20 mei 2013 overlijdt Manzarek aan de gevolgen van kanker in een ziekenhuis in Duitsland, in het bijzijn van zijn familie. Hij laat zijn vrouw Dorothy, twee broers en een zoon met drie kinderen na. Robby Krieger meldt in een statement: “Ik ben ontzettend verdrietig door het overlijden van mijn goede vriend en collega. Ik ben blij dat ik het afgelopen decennium het Doors-materiaal heb gespeeld met hem. Ray was een groot deel van mijn leven en ik zal hem altijd missen.”

Ook John Densmore reageert op het overlijden: “Er was geen toetsenist op aarde die beter paste bij de woorden van Jim Morrison. Ray, muzikaal klikte het helemaal tussen ons. Het was alsof we hetzelfde dachten terwijl we de basis vormden waarop Robby en Jim konden drijven. Ik zal mijn muzikale broeder missen.”

Een aantal collega-rockers reageert op Twitter op het tragische nieuws. Zo schrijft Aerosmith’s Joe Perry: “Het verlies van Ray Manzarek stemt me droevig. Hij is nu bij Jim. Ze betekenen nog net zo veel voor me als veertig jaar geleden.”

Bekijk ook onze lijst met de tien beste songs van The Doors.